Kniepertie

Een kniepertie (knijpertje, ook wel ijzerkoekje) is een zoete, dunne harde wafel die traditioneel rond de jaarwisseling wordt gebakken en gegeten in met name Drenthe, Groningen (kniepertjes, kniepkoukies, Twente (knieperkes), en Gelderland (de Achterhoek)

Knieperties worden gebakken in speciale wafelijzers. Vroeger waren dit gietijzeren knijpijzers die boven het haardvuur werden gehouden. Nu worden elektrische wafelijzers gebruikt.

Het meest lijken knieperties nog op oubliehoorns zoals gebruikt voor schepijs, echter het recept is anders: zoeter, en met kaneel. Direct na het bakken, als het baksel nog warm is, kan het rond een stokje opgerold worden. Na afkoelen blijft een knapperig, hol rolletje over, dat door sommige mensen volgespoten wordt met slagroom. Anderen verkiezen een platgehouden kniepertie.

Oprollen

Volgens de traditie behoren de wafeltjes in december plat, als kniepertie, gepresenteerd te worden en vanaf nieuwjaarsdag als nieuwjaarsrolletje (of rolletje of rollechie(n)). De gedachte hierachter is dat in december het oude jaar zich volledig heeft ontvouwen. Op nieuwjaarsdag symboliseert het rolletje het onbekende nieuwe jaar. De platte versie wordt vooral in Drenthe en Overijssel gegeten, de opgerolde versie (nieuwjaarsrolletjes) meer in Groningen, Twente en de Achterhoek.

Kniepertjes kennen een andere receptuur dan rolletjes. Beide worden in eenzelfde wafelijzer bereid. Rolletjes worden gemaakt van een vloeibaar beslag dat in het ijzer wordt geschonken. Na enkele seconden wordt het uit het ijzer gehaald en vlug rond een houten stokje opgerold tot een rolletje. Eenmaal afgekoeld kan het desgewenst opgevuld worden met slagroom.

Kniepertjesbeslag is een soort deeg. Dit wordt in kleine bolletjes gerold die vervolgens in het ijzer geplaatst worden. Na enkele minuten is het wafeltje gaar en kan het uit het ijzer verwijderd worden om af te koelen en gegeten te worden.

Trivia

* In Coevorden werden in vroeger tijden de ijzerkoeken, zoals ze ook werden genoemd, uitgedeeld aan minder bedeelden. In 1770 werd een poging gedaan dit gebruik te verbieden, echter zonder succes (zie IJzerkoekenoproer).

Bron: Wiki