Aardpeer

aardpeerDe aardpeer, topinamboer, knolzonnebloem of Jeruzalem-artisjok is een veelzijdige wintergroente met een karakteristieke smaak. De smaak van de knol is lichtelijk zoet en vergelijkbaar met die van artisjokken of schorseneren, met een hint van noten.

Engels: Jerusalem artichoke, sunroot, sunchoke, earth apple of topinambour.
Frans: topinambour, artichaut de Jérusalem, truffe du Canada, poire de terre of soleil vivace,

De Engelse naam Jerusalem artichoke is een verbastering van het Italiaanse girasole (zonnebloem) en de artisjok in de naam komt vanwege de smaak. Van oorsprong groeit de aardpeer in Noord-Amerika. Hij is voor het eerst beschreven door de Franse ontdekkingsreiziger Samuel de Champlain in 1605, die hem aantrof bij de Huron-indianen. Sindsdien is de knol vooral in Frankrijk zeer populair.

De aardpeer (Helianthus tuberosus) is familie van de zonnebloem en inheems in Noord-Amerika.
Hij wordt zowel in de siertuin als in de groentetuin gekweekt en heeft de neiging zich zo sterk uit te breiden dat gesproken kan worden van woekeren. Er zijn diverse rassen van deze plant, die onder andere in hoogte kunnen verschillen van ongeveer 1,5 m tot 3,5 m.
In Noordwest-Europa zal deze plant alleen in heel mooie zomers getooid worden met gele bloemen. Een hoekje van 2 m² kan een jaaropbrengst aan eetbare knollen geven van 10 kg. Oogsten van de knollen kan gebeuren na de eerste nachtvorst en kan vervolgens gedurende de gehele winter.

De knollen zijn langwerpig en oneffen, 7,5-10 centimeter lang en 3-5 cm dik, en lijkt op gemberwortel, met een knapperige textuur indien rauw. Ze variëren in kleur van lichtbruin tot wit, rood of paars.
De schil is dan wel redelijk stevig, toch kan aardpeer zowel geschild als ongeschild gegeten worden. Hebt u ze geschild, besprenkel ze dan meteen met wat citroensap of azijn zodat het vruchtvlees niet verkleurt. Aardpeer is beschikbaar van midden oktober tot eind april.

Winderigheid
Het bevat veel vitaminen, waaronder A , C en B3 , mineralen zoals kalium en koolhydraten , voornamelijk in de vorm van inuline , waardoor het een zeer laag calorisch dieet. Inuline wordt niet verteerd door het lichaam, het kan leiden tot winderigheid, wat erger wordt door het koken. Tips:

  1. voorkoken met baksoda of bleekselderij meekoken
  2. eten met aardappels (vanwege de enzymen daarin)

Tips, trucks en kook ideeen, voor het klaarmaken van aardperen

Wat kan je allemaal doen met aardperen?

Rauw
Aardpeer wordt rauw gegeten. U kan ze raspen voor in een salade, eventueel gecombineerd met wortelen. Lekker met een dressing met verse kruiden (platte peterselie, bieslook).
De subtiele nootsmaak past heel goed bij witte of vette vis (zalm, tonijn), en gevogelte.

Gebakken in pan
Kook aardpeer 5 à 10 min. in lichtgezouten water en snij daarna in schijfjes. Bak goudbruin in boter of olie en kruid met peper en zout. Werk uw bereiding af met fijngesnipperd bieslook of peterselie.

Soep
In kleine blokjes gesneden is de aardpeer een goede toevoeging in soepen. Denk aan groentesoep en soepen zoals linzensoep uiensoep en erwtensoep. De structuur van aardpeer in soep doet veel denken aan selderijknol.

Oven geroosterd
Verwarm de oven 10 min. voor op 180 °C. Snij uw groenten in blokjes of schijfjes en leg in een ovenschotel. Overgiet met olijfolie en kruid met peper en zout. Zet de ovenschotel 30 min. in een voorverwarmde oven.

Frituur of gourmet
Maak originele chips: bak heel fijne schijfjes aardpeer in een frituurpan op 180 °C. Laat uitlekken en doe er wat paprikapoeder, kerriepoeder of ras el hanout over.
Of maak er patat van. Veel mensen doen ze bij de gourmet.

Gekookt
Kook aardpeer 10 à 15 min. in lichtgezouten kokend water. Plet eventueel tot een puree, met of zonder aardappelen. Of maak een stamppot met wortel en pastinaak.

In Baden-Württemberg, wordt de aardpeer gebruikt om een distillaat te maken met de naam Topinambur, ook wel Rossler. Aardpeer brandewijn ruikt fruitig en heeft een lichte nootachtige-zoete smaak. Het wordt gebruikt als digestief en als middel tegen diarree en buikpijn.

aardpeersoepAardpeer velouté

  • 500g aardperen
  • 3 tomaten
  • 2 aardappelen
  • 2 wortelen
  • 1/2 bos selderij
  • 1 bosje salie
  • klein stukje kaas (bij voorkeur geit)
  • 3 liter water
  • zout en versgemalen peper

Blancheer de aardperen in een pan met kokend water gedurende 10 minuten met een bos van salie. Laat ze uitlekken en verwijder de salie. Ontvel de tomaten en snijd ze in vieren. Schil de andere groenten, was ze en snijd ze in stukjes. In een snelkookpan, doe alle groenten, water en kip blokjes. Breng op smaak met zout en peper. Kook gedurende ongeveer twintig minuten tot de groenten gaar zijn. Maal dan in de blender met kaas. Kan koud gegeten worden.
Serveer met jonge scheuten.

aardpeersauteGebakken aardpeer met dragon

  • 500 gr aardperen
  • scheut olijfolie
  • snufje grof zout
  • 5 gr fijngehakte knoflook
  • 15 g gehakte sjalotten
  • versgemalen peper
  • dragon

Schil, was en snijd de aardperen in kwarten.
In een pan, de olijfolie verwarmen, en de aardperen bakken met zout. Bak op hoog vuur, een paar minuten tot ze beginnen te kleuren. Temper dan het vuur tot een minimum.
Voeg de knoflook en sjalot toe. Roerbak 5 minuten. Bestrooi met verse dragon en zwarte peper. Dek af en laat nog 5 minuten op laag vuur.

aardpeersaladeAardpeer met rucula salade

  • 150 g rucola
  • 8 radijsjes
  • 1 tot 2 aardperen
  • 2 handenvol hele hazelnoten
  • 3 eetlepels hazelnootolie
  • 3 eetlepels citroensap
  • Zout en peper

Was de rucola en radijs. Schil de aardperen. Grof raspen (niet lang laten staan want verkleurt, eventueel wat citroensap erdoor mengen).
Snijd de radijsjes in dunne plakjes. Verkruimel de hazelnoten grof.
In een kom, combineer de rucola, plakjes radijs en geraspte aardpeer.
Maak een salade dressing met citroensap, hazelnootolie en specerijen.
Serveer de hazelnoot bovenop en giet de dressing erover.

aardpeerparmentier3Parmentier van gekonfijte eend met aardpeer 
Een klassiek frans ovengerecht.
Gekonfijte eend geeft een fijne geur en knapperigheid aan de aardperen en aardappelpuree.

  • 500 g aardpeer
  • 2 grote aardappelen
  • 2 stukken gekonfijte eend
  • 2 sjalotten
  • 250 ml droge witte wijn
  • 1 laurierblad
  • 1 takje tijm
  • 1 takje rozemarijn
  • 1 theelepel quatre epices specerijen
  • 20 g boter
  • 150 ml room
  • zout en peper
  • vers geraspte nootmuskaat

Schil de aardappelen en aardpeer. Doe aardpeer in water met azijn of citroen.
Kook de aardperen en aardappelen gedurende 20 minuten in gezouten water.
Pel de sjalotten en hak ze fijn.
Ontvet de geconfijte eend. Bewaar het vet. Spoel eend met warm water.
Smelt het vet in een hete pan en bak hierin de sjalotjes zonder te kleuren.
Voeg eend toe en blus met witte wijn en breng op smaak met kruiden en quatre epices specerijen.
Dek af en laat kort stoven op een laag vuur. Het is klaar als het vlees makkelijk loslaat van de botten.
Wanneer de aardperen en aardappelen gaar zijn, afgieten, en pureren met een vork.
Voeg boter en room toe en breng aan sudderen.
Voeg zout en peper en bestrooi met nootmuskaat.
Neem het vlees en verdeel over stoofpotjes. Bedek met de aardappelpuree. Bak op 230°C gedurende 25 minuten tot de puree goed bruin is. Serveer warm.

aardpeergaletteAardpeer galette

  • 2 aardperen, geschild en geraspt, 400 g
  • 100 g geraspte gruyere kaas
  • 2 gehakte sjalotjes
  • 1 losgeklopt ei
  • 1 eetlepel olijfolie
  • 1 teentje knoflook geperst
  • 1 mespunt karwij
  • 1 mespunt nootmuskaat
  • zout en peper naar smaak

Verwarm de oven voor op 175°C.
In een middelgrote kom, alle ingrediënten mengen.
Verdeel mengsel in een grote ovenvaste koekenpan (bij voorkeur anti-aanbak). Druk stevig aan.
Verhit de pan op het fornuis op een matig hoog vuur. Zodra het mengsel bakt, na 5 minuten, de pan in de oven zetten. Na 10 minuten de oven heter zetten om de galettes goudbruin te bakken.
Haal uit de oven, laat afkoelen en snijd in zes partjes met een spatel.

4 comments to Aardpeer

Leave a Reply

You can use these HTML tags

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

  

  

  

A sample text widget

Etiam pulvinar consectetur dolor sed malesuada. Ut convallis euismod dolor nec pretium. Nunc ut tristique massa.

Nam sodales mi vitae dolor ullamcorper et vulputate enim accumsan. Morbi orci magna, tincidunt vitae molestie nec, molestie at mi. Nulla nulla lorem, suscipit in posuere in, interdum non magna.