Slemp en andere melkdranken

We kennen chocolademelk en caffelatte (koffie met melk), maar er zijn meer klassieke melkdranken.

Melk vervangen? Melk heeft een smaak en een structuur die zich in de regel niet laat vervangen. Plantaardige melk zoals amandelmelk, rijstmelk, sojamelk en dergelijke zijn wel zoetig, troebel en wit, maar missen de melkstructuur. Gebruik voor het beste resultaat in onderstaande recepten gewoon volle melk, verse of houdbare, tenzij je dat om gezondheidsredenen niet kan.

anijsmelkAnijsmelk
Anijsmelk is warme melk die oorspronkelijk met anijszaad werd gekookt maar tegenwoordig wordt gemaakt door het oplossen van één of meerdere anijsblokjes in warme melk. Deze anijsblokjes zijn gemaakt van suiker en anijsextracten. Anijsmelk is een typisch Nederlandse drank (met name in de Noordelijke provincies) die veelal in de winter wordt gedronken. Door het drinken van anijsmelk zou de slaap worden bevorderd.

  • 1 liter melk
  • 2 lepels anijszaad
  • 40 gram suiker

De anijs 1 uur laten trekken in hete melk. Zeven en de suiker oplossen.

saliemelkSaliemelk
In de Lage Landen werd het ook gebruikt om mee te koken in melk. Deze saliemelk of kortweg salie werd als geneeskrachtig en rustgevend beschouwd. Zo zeer rustgevend dat Potgieter in zijn boek Jan, Jannetje en hun jongste kind (1841) een Jan Salie laat optreden, die, voor hij naar bed gaat, saliemelk drinkt (in plaats van een stevig glas bier). Deze figuur staat symbool voor de trage 19e-eeuwse, Nederlandse geest. Nog steeds is Jan Salie synoniem voor een trage geest.

  • 1 liter melk
  • 5 salie blaadjes
  • 10 gram maizena
  • 30 gram suiker

Kook de melk met de salieblaadjes op een zeer laag vuur (het beste op een vlam verdeler) met het deksel op de pan. Na 1 uur trekken de salieblaadjes uit de melk zeven. Maak de maizena aan met wat water, voeg de maizena toe aan de melk en breng alles weer aan de kook. Roer de suiker door de melk en dien de saliemelk zo warm mogelijk op.

slempspecerijenSlemp
Slemp – ook wel driekruidendrank genoemd – is een warme, kruidige melk voor koude dagen. Slemp wordt ook wel gedronken om braakneigingen te onderdrukken. In de Lage Landen was deze drank zeer populair voordat koffie en thee ervoor in de plaats kwamen.

  • enkele kruidnagels
  • stukje pijpkaneel
  • stukje foelie
  • 1 citroenschilletje
  • een paar saffraandraadjes
  • 2 eetlepels theebladeren of 1 theezakje
  • 1 liter melk
  • 40 gram witte basterdsuiker
  • 2 eetlepels maïzena

Bind de kruidnagels, pijpkaneel, foelie, saffraan en theebladeren bijeen in een kaasdoekje of doe het bij elkaar in een thee-ei. Leg dit in de melk, warm het geheel langzaam op totdat het bijna kookt en laat het ongeveer een half uur trekken. Laat vervolgens nog 5 minuten doortrekken met het theezakje erin. Verwijder alle kruiden en breng de slemp op smaak met de suiker. Bind de slemp met behulp van de aangemaakte maïzena en schenk de slemp in voorverwarmde mokken. Een authentieker bindmiddel is eidooier.

Pierewaai
Een groningse melkdrank met Fladderak likeur. Het woord pierewaaien komt van het russisch pirovát, dat feesten en drinken betekent. Het werd door zeelui in de 17e eeuw uit Russische havens naar Nederland overgebracht.

  • 1/2 liter melk
  • 4 eieren
  • 200 ml Fladderak likeur
  • 2 eetlepels vanillesuiker
  • 1/2 theelepel geraspte nootmuskaat

Verwarm de melk met de vanillesuiker en de nootmuskaat.
Klop de eieren los. Roer de warme melk erdoor.
Verwarm het geheel, liefst au bain marie, al roerend tot het dikker wordt.
Doe nu het vuur uit en roer de fladderak erdoor. Serveer in wijnglazen.

milkpunchMilk Punch
Milk punch is een melkdrank met cognac of whisky. Het bestaat uit melk, brandy of bourbon, suiker en vanille-extract. Het wordt koud geserveerd, meestal met nootmuskaat bovenop. Het was een traditionele drank op feestdagen in het zuiden van de VS, en wordt in New Orleans nog veel gedronken. Volgens een toespraak uit 1634, dateert de milk punch uit 1522 en werd oorspronkelijk warm geserveerd. “To make Milk-Punch, two quarts of Water put two quarts of good Brandy, a dozen and a half of Lemons, three quarters of a pound of double refined Sugar and three pints of New Milk ; Mix” Het kan op smaak worden gebracht met gesmolten boter, suiker, honing, kaneel, nootmuskaat en kruidnagel.

  • 600 ml melk
  • 200 ml bourbon of brandy
  • 200 gram poedersuiker (fijne suiker lost snel op)
  • 1 theelepel vanilleessence

Klop de ingredienten door elkaar. Zet in de vriezer tot gebruik, tenminste 1 uur. Door de hoeveelheid alcohol zal het niet direct kristalliseren.

mochaMocha
Een mocaccino, ook wel caffè mokka, is een chocolade-smaak variant van een caffelatte. Net als een caffè latte, is het gebaseerd op espresso en warme melk, maar met toegevoegde chocolade, meestal in de vorm van zoete cacaopoeder, hoewel vele variëteiten gebruiken chocolade siroop. Mochas kan bevatten donkere of melkchocolade. Cafe mokka, in zijn meest elementaire formulering, kan ook worden aangeduid als warme chocolademelk met (bijvoorbeeld een opname van) espresso toegevoegd. Zoals cappuccino, bevatten cafe mochas doorgaans de bekende melkschuim op de top, hoewel, zoals gebruikelijk is bij warme chocolademelk, worden ze soms geserveerd met slagroom in plaats daarvan. Ze zijn meestal bedekt met een laagje kaneel of cacaopoeder. Een variant is witte cafe mokka, gemaakt met witte chocolade in plaats van melk of donker. Er zijn ook varianten van de drank die de twee siropen te mengen; dit mengsel wordt aangeduid met verschillende namen, waaronder zebra.

Frappé
Frappé is een schuimend Grieks koffiedrankje gemaakt van oploskoffie dat koud gedronken wordt. De oploskoffie wordt met water schuimig opgeklopt. Het drankje wordt dan in een glas gegoten waarin zich (gebroken) ijs bevindt. Wanneer aan het water melk wordt toegevoegd, heet de frappé gala. In Frankrijk wordt onder frappé doorgaans een milkshake verstaan.

Milkshake
Spaans en Portugees: Batida
Frans en Italiaans: Frappé
Met de komst van roomijs en blenders in het begin van de 20ste eeuw, verving de milkshake de eggnog in de VS. Een milkshake is gemaakt van melk, roomijs of softijs en vruchten en/of siroop voor de smaak. De ingrediënten worden gemixt in de blender. Voor een flinke milkshake:

  • 100 ml melk
  • 2 bolletjes roomijs
  • 1 theelepel vanillesuiker
  • 100 gram fruit naar keuze

Doe alles in de blender. Serveer direct. eiskaffee

IJskoffie
Engels: Iced coffee
Duits: Eiskaffee
Spaans: Café helado Portugees: Galao
Italiaans: Caffè freddo
In Australie is ijskoffie erg populair en wordt vaak gemaakt met roomijs en soms cacaopoeder. Het lijkt wat op een milkshake. Dat geldt ook voor de duitse Eiskaffee. In de VS is iced coffee gewoon ijskoude koffie, zonder melk of roomijs. In Azie vindt je koude koffie ingeblikt in de supermarkt. In Duitse supermarkten en ook in Nederland vind je instantpoeder voor ijskoffie.

  • 1 kopje sterke koffie of espresso (of 1 eetlepel oploskoffie)
  • 3 theelepels suiker
  • 1 glas melk (of klein kopje koffiemelk)
  • 3 ijsklontjes
  • 30 ml slagroom (optioneel)

Laat het kopje espresso afkoelen. Doe alle ingrediënten in de blender. Giet het in een longdrinkglas.

eierpunchEierpunch
Engels: Eggnog, Tom and Jerry, Posset Frans: Lait de poule Spaans: Ponche de huevo, Coquito, Rompope Zie ook: zabaione Eggnog, ook wel eierpunch genoemd is een cocktail op basis van melk, cognac en een ei. Het is een middeleeuwse mix die gedronken werd om aan te sterken en op koude winteravonden. Per glas:

  • 100 ml cognac, bourbon en/of donkere rum
  • 1 ei
  • 1 eetlepel poedersuiker
  • snufje vanillesuiker (optioneel)
  • 200 ml hete melk
  • nootmuskaatpoeder of kaneel (optioneel ter garnering)

Klop het ei met de suiker. Meng de cognac door het ei-schuim. Giet het mengsel door een zeef in een longdrinkglas. Voeg de hete melk toe. Strooi wat nootmuskaat erover.

eggcreamEgg cream
Een New Yorkse melkdrank en een klassieker sinds de 19de eeuw. Ondanks de naam bevat het geen ei en geen room. Het is melk met sodawater. En een siroop voor de smaak. De schuimende drank is al heel lang populair in de VS. In de zestiger jaren hadden we in Nederland de Spoetnik. Doe een scheutje koffiemelk in een glas, met een lepel suiker, giet er Sprite of 7up op en het gaat heftig schuimen. In Vietnam kennen ze Egg soda, met kwartelei, gecondenseerde melk en soda.

Chocolade egg cream Chocolade siroop maak je door een glas water te koken met een 1 kop suiker en een halve kop cacaopoeder, een snufje zout en wat vanillesuiker.

  • 1/2 kop koude melk
  • 2 eetlepels chocolade siroop
  • soda of koolzuurhoudend water

Meng melk en siroop in een glas. Vul af met soda.

horchataHorchata
Horchata is een spaanse melkdrank, die vooral in de regio van Valencia gedronken wordt. Horchata is de naam van verschillende soorten traditionele drank, gemaakt van gemalen amandelen, sesamzaad, rijst, gerst, of aardamandel. Het woord horchata is afgeleid van het Latijnse woord hordeata (“van gerst gemaakt van”). Romeinen maakten naast gerstbier een zoete drank, Agua de Cebada. De gerst werd nadien vervangen door andere vruchten, noten, knollen en zaden, maar de term hordeata bleef gebruikt. De Italiaanse orzata, het Franse en het Engelse ‘orgeat’en de Surinaamse orgeade (van amandelen) hebben dezelfde oorsprong. In Spanje wordt het gemaakt van Chufa (=aardamandelen, Engels: tigernuts), water en suiker. In Midden en Zuid-Amerika wordt rijst gebruikt, zaden, pinda’s, amandelen, cashew. Soms wordt melk toegevoegd. Smaakmakers zijn suiker, kaneel, vanille. Horchata de chufa voor  1 liter De chufa knolletjes zijn makkelijk verkrijgbaar in de regio van Valencia, maar elders zal het lastig zijn.

  • 200 gram chufas, gebruik eventueel amandelen
  • 1 liter water
  • 100 gram suiker
  • sap van halve citroen (optioneel)
  • kaneel (optioneel)

Laat de chufas 1 dag weken in water. Pureer ze met 1 liter water in een blender. Zeef in kaasdoek. Voeg suiker toe naar smaak. Drink gekoeld.

Bananen smoothie
Een kop melk en een banaan in de blender geeft twee koppen bananemelk. Natuurlijk kun je elke fruitsoort nemen, en combineren.

avocadomelkAvocado smoothie
De avocado is een Mexicaanse vrucht met een hoog vetgehalte. In Zuid-Azie, Marokko en Brazilie wordt de vrucht gebruikt voor een milkshake. In Indonesie is er de Jus Alpukat, dat is onderstaand recept met toevoeging van een kopje koude espresso. In Marokko wordt soms oranjebloesemwater toegevoegd.

  • 1 rijpe avocado
  • 500 ml koude melk, eventueel plantaardige melk
  • 4 eetlepels suiker
  • 4 ijsblokjes

Ontpit de avocado en haal de schil eraf. Doe in de blender met de melk, ijs en suiker. Het wordt zo dik als vla. Koud serveren.

maismelkAtol de Elote
Een klassieke maisdrank, als nagerecht, uit El Salvador.

  • 500 ml melk
  • 500 gram verse maiskorrels
  • 1 kaneelstokje
  • 100 gram suiker

Maal de mais in een blender met de melk. Kook 20 minuten met de kaneel en suiker. Zeef in een keukenzeef. Serveer warm met een snufje kaneelpoeder.

Morir soñando
Een dominicaanse mix van melk en sinaasappelsap. Gedronken in de middag of bij het avondeten. Soms word gecondenseerde melk gebruikt in plaats van gewone melk.

  • sinasmelk1 liter ijskoude melk
  • 100 gram rietsuiker
  • 500 ml verse sinaasappelsap
  • 10 ijsklontjes of crushed ice

Meng de suiker, ijs en sap. Roer dit door de ijskoude melk. Serveer direct.

Falooda
Falooda is een populaire zuid aziatische koude melkdrank met rozesiroop.
Italianen gebruiken het blad van het kruid basilicum, terwijl aziaten ook vaak de zaden gebruiken.  De soort die wordt gebruikt in Italiaanse gerechten is zoete basilicum, in tegenstelling tot de Thaise basilicum, citroen basilicum en heilige basilicum, die worden gebruikt in Azië. Basilicum kent 150 soorten en komt van oorsprong uit zuid azie.
Veel gebruikte zaden zijn de Horapha (Engels: Sweet Thai Basil), met een iets anijsachtig aroma. De Thai Basil zaadjes worden gelatine achtig als je ze in water laat weken. Ze worden daarom gebruikt in nagerechten en dranken zoals Falooda. De zaadjes worden in de toko verkocht onder verschillende namen zoals tukmaria, sabja, sabza en selasih. Ter vervanging zou je ook tapioca parels kunnen nemen die je soms in de supermarkt vind.
faloodaIn Falooda wordt ook een vermicelli gebruikt. Weglaten als je niet de echte vind. Een vrolijke vervanging is door gelatine pudding in blokjes te snijden, bijvoorbeeld aardbeiensmaak.

  • 4 theelepels basilicum zaad
  • vermicelli / falooda sev
  • rozensiroop naar smaak
  • 8 bolletjes vanille roomijs
  • 500ml koude melk
  • 1 snufje kardemom
  • garneer met gehakte pistachenoten

Plaats basilicum zaden in een kom en dek goed af met 1 liter water. Weken gedurende 1 uur, dan afgieten. Faloodo bevat ook Falooda sev, een vermicelli gemaakt van sago meel. Doe de falooda sev in koud water gedurende 1 uur. Giet af. Heb je vermicelli van mais of rijstmeel, lees dan de verpakking hoe je deze gaar maakt. Doe in elk glas wat rozensiroop. Doe er een schep geweekte zaadjes op en vervolgens de geweekte vermicelli. Giet de melk erover en bedek met enkele scheppen roomijs en pistachenoten.

badam milkKesar Badam Milk
Een bekende amandel & safraanmelk uit India.

  • 500 ml melk
  • 20 amandelen
  • 10 pistachenoten (optioneel)
  • 1/4 theelepel kardemompoeder
  • 4 eetlepels suiker
  • enkele safraandraden

Week de amandelen 3 minuten in heet water. Ontvel ze. Week de safraan in een beetje warm water. Doe alles in de blender. Zeef en koel. In de winter kun je het heet drinken. Kook dan alles 10 minuten voordat je het in de blender doet. Je kunt ook kardemompeulen nemen in plaats van poeder.

chailatteMasala chai / Chai latte
Chai is een Indiase zwarte thee getrokken met specerijen zoals kaneel, kardemom, gember, steranijs, zwarte peper, en andere. De thee wordt gedronken met een flinke scheut buffelmelk.

  • 4cm gember
  • 10 kardemomzaden
  • 15 peperkorrels
  • stokje kaneel
  • 10 kruidnagelen
  • zwarte thee
  • 1 liter water

Water koken en zacht zetten. Thee en specerijen toevoegen. Water heet houden, maar niet laten koken. Na 20 minuten zeven.

Leave a Reply

You can use these HTML tags

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

  

  

  

A sample text widget

Etiam pulvinar consectetur dolor sed malesuada. Ut convallis euismod dolor nec pretium. Nunc ut tristique massa.

Nam sodales mi vitae dolor ullamcorper et vulputate enim accumsan. Morbi orci magna, tincidunt vitae molestie nec, molestie at mi. Nulla nulla lorem, suscipit in posuere in, interdum non magna.